OP VERHAAL KOMEN
Verbeelding
Buiten sneeuwt het al dagen en sneeuw spreekt tot onze verbeelding.
Het is voor niemand moeilijk om nu allerlei romantische herinneringen op te roepen
van sleetjes, sneeuwpoppen met winterpeenneuzen, sneeuwballen gevechten,
warme chocolademelk met slagroom of dikke Hollandse erwtensoep met rookworst.
We beschikken over legio idyllische plaatjes van sneeuwpret compleet met
bijbehorende lekkernijen. Allemaal ooit in ons leven ergens eens meegemaakt.
Stuk voor stuk herinneringen die zomaar als uit het niets tevoorschijn komen.
Onbewuste kennis.
Daar hebben we nogal wat van!
Onze onbewuste kennis is een veelvoud van wat we ons wel bewust zijn.
Want alles wat we ooit gedacht, gevoeld, geproefd, gezien, gehoord, geleerd en
anderszinservaren hebben is ergens in ons brein opgeslagen. Elke binnengekomen
prikkel blijft bewaard. Het meeste ' vergeten' we na verloop van tijd, maar verloren
gaat het niet. Het verdwijnt onder de oppervlakte en wordt onbewust.
Je kunt je al onze ooit opgedane informatie voorstellen als een enorme ijsberg,
waarvan het grootste gedeelte zich onder de zeespiegel bevindt. Het stukje
van de berg dat boven het water uitsteekt is dan alles wat we ons wel
bewust zijn. De rest lijkt vergeten. En natuurlijk is het maar goed ook dat de
meeste ervaringen -laten we maar zeggen- ' onder de waterspiegel ' verdwijnen,
want we zouden horendol worden van zoveel parate kennis.
Briljant brein
Maar goed, wat ik nou zo briljant vind van ons brein, is de manier waarop die
onbewuste informatie ons dagelijks leven binnenkomt en beheerst. Ons brein kan
associeren als de beste. Dat komt doordat onze ervaringen worden opgeslagen
in de vorm van beelden, klanken, geluiden, geuren, kleuren en sferen in
combinatie met de gedachten die we bij een situatie hebben.
Elke situatie die we meemaken bestaat zo ook uit allerlei losse onderdelen.
In ons brein worden die losse onderdelen, die zich onder de zeespiegel bevinden,
soms via een niet bewuste associatieketen gekoppeld aan een situatie in het heden.
Waarde oordeel
En tja, dat zorgt dan regelmatig voor onverwachte wendingen. Soms prettig, zoals bij
het vallenvan de eerste vlokken sneeuw. Dat we dan spontaan het geluid horen van
de sneeuw zoals die kraakt onder onze schoenen. Of dat we levensecht de geur van
chocolademelk ruiken. Af en toe zijn die onverwachtse wendingen minder prettig.
Bijvoorbeeld als we plotseling dingen zeggen die we helemaal niet van plan waren
of wanneer we onverwachts boos worden om een ogenschijnlijk onschuldige
opmerking van een collega of familielid. Ons brein associeert zonder te oordelen en
het maakt geen gebruik van ontkenningen. Voor het woordje niet bestaat geen
beeld, geen geluid, ook geen geur. Niets van dat alles. Onze gedachten zijn
verantwoordelijk voor de waarde oordelen van wat we zoals meemaken.
De verbindingen die het brein legt zijn op zichzelf neutraal, het zijn onze gedachten
die er een waardering aan koppelen.
Onbewuste associatieketen
Onze reactie op een belevenis verraad een stukje van de associatieketen die zich
onbewust heeft voltrokken. Een ander deel is herkenbaar in de taal die we gebruiken:
ons woordgebruik. We praten graag en vaak in beelden. Spreekwoorden en gezegden
verbeelden de wijsheid van culturen en dragen zo boodschappen over van generatie
op generatie. Taalgebruik en woordkeuze heeft daarnaast ook een persoonlijke
betekenis. Het bevat een schat aan informatie over de wijze waarop iemand zijn
situatie ervaart of over zichzelf denkt. Iedereen kent er wel voorbeelden van:
' in de knel ' en ' in de put zitten' , je ' in het nauw gedreven ' voelen en
' in een doodlopend straatje terecht gekomen zijn ' ' de weg kwijt zijn '
Onze eigen gedachten ontketenen bij onszelf een koude, een lauwe of een warme
douche. Een warme douche is meestal heerlijk, een koude douche is hooguit nuttig
na de hete sauna en in de zomer tijdens een hittegolf.
De kracht van beeldspraak
Persoonlijk ' speel ' ik graag met beeldend taalgebruik. In mijn rol als therapeut
bespreek ik de beelden van mijn clienten met hen. Ik zoek ze op in het verhaal
waarmee ze bij mij op gesprek komen. Waar de beelden een belemmering
vertegenwoordigen, gebruiken we ze als beginbeelden van een filmpje waarvan
we samen het scenario schrijven. De ene keer werkt het om anders naar
dezelfde werkelijkheid te kunnen kijken. En blijkt dat er zich in iedere put een s
oort trap bevind; dat ieder dal ook een weg de berg weer op heeft of
dat beren op de weg graag terug gaan naarhet bos waar ze thuis horen.
Een andere keer maken we het scenario geschikt om nieuwe realistische
reactiepatronen te creeren en te oefenen in het dagelijks leven.
Beeldtaal is een prachtig instrument om je gedachten in goede banen te leiden,
de juiste paden te bewandelen en je te gaan voelen zoals je je graag zou
willen voelen. Dit spel met beeldtaal draagt bij aan de ontspannen sfeer
in het goede gesprek, zoals ik dat dagelijks met mijn clienten voer.
Wil je deze column gebruiken?
Dat is prima als je daarbij de volgende link vermeldt:
Columns van Lya Perfors Moderne Psychotherapie
Wil je reageren? Dat kan ook:
lya@therapieplan.nl
Verbeelding
Buiten sneeuwt het al dagen en sneeuw spreekt tot onze verbeelding.
Het is voor niemand moeilijk om nu allerlei romantische herinneringen op te roepen
van sleetjes, sneeuwpoppen met winterpeenneuzen, sneeuwballen gevechten,
warme chocolademelk met slagroom of dikke Hollandse erwtensoep met rookworst.
We beschikken over legio idyllische plaatjes van sneeuwpret compleet met
bijbehorende lekkernijen. Allemaal ooit in ons leven ergens eens meegemaakt.
Stuk voor stuk herinneringen die zomaar als uit het niets tevoorschijn komen.
Onbewuste kennis.
Daar hebben we nogal wat van!
Onze onbewuste kennis is een veelvoud van wat we ons wel bewust zijn.
Want alles wat we ooit gedacht, gevoeld, geproefd, gezien, gehoord, geleerd en
anderszinservaren hebben is ergens in ons brein opgeslagen. Elke binnengekomen
prikkel blijft bewaard. Het meeste ' vergeten' we na verloop van tijd, maar verloren
gaat het niet. Het verdwijnt onder de oppervlakte en wordt onbewust.
Je kunt je al onze ooit opgedane informatie voorstellen als een enorme ijsberg,
waarvan het grootste gedeelte zich onder de zeespiegel bevindt. Het stukje
van de berg dat boven het water uitsteekt is dan alles wat we ons wel
bewust zijn. De rest lijkt vergeten. En natuurlijk is het maar goed ook dat de
meeste ervaringen -laten we maar zeggen- ' onder de waterspiegel ' verdwijnen,
want we zouden horendol worden van zoveel parate kennis.
Briljant brein
Maar goed, wat ik nou zo briljant vind van ons brein, is de manier waarop die
onbewuste informatie ons dagelijks leven binnenkomt en beheerst. Ons brein kan
associeren als de beste. Dat komt doordat onze ervaringen worden opgeslagen
in de vorm van beelden, klanken, geluiden, geuren, kleuren en sferen in
combinatie met de gedachten die we bij een situatie hebben.
Elke situatie die we meemaken bestaat zo ook uit allerlei losse onderdelen.
In ons brein worden die losse onderdelen, die zich onder de zeespiegel bevinden,
soms via een niet bewuste associatieketen gekoppeld aan een situatie in het heden.
Waarde oordeel
En tja, dat zorgt dan regelmatig voor onverwachte wendingen. Soms prettig, zoals bij
het vallenvan de eerste vlokken sneeuw. Dat we dan spontaan het geluid horen van
de sneeuw zoals die kraakt onder onze schoenen. Of dat we levensecht de geur van
chocolademelk ruiken. Af en toe zijn die onverwachtse wendingen minder prettig.
Bijvoorbeeld als we plotseling dingen zeggen die we helemaal niet van plan waren
of wanneer we onverwachts boos worden om een ogenschijnlijk onschuldige
opmerking van een collega of familielid. Ons brein associeert zonder te oordelen en
het maakt geen gebruik van ontkenningen. Voor het woordje niet bestaat geen
beeld, geen geluid, ook geen geur. Niets van dat alles. Onze gedachten zijn
verantwoordelijk voor de waarde oordelen van wat we zoals meemaken.
De verbindingen die het brein legt zijn op zichzelf neutraal, het zijn onze gedachten
die er een waardering aan koppelen.
Onbewuste associatieketen
Onze reactie op een belevenis verraad een stukje van de associatieketen die zich
onbewust heeft voltrokken. Een ander deel is herkenbaar in de taal die we gebruiken:
ons woordgebruik. We praten graag en vaak in beelden. Spreekwoorden en gezegden
verbeelden de wijsheid van culturen en dragen zo boodschappen over van generatie
op generatie. Taalgebruik en woordkeuze heeft daarnaast ook een persoonlijke
betekenis. Het bevat een schat aan informatie over de wijze waarop iemand zijn
situatie ervaart of over zichzelf denkt. Iedereen kent er wel voorbeelden van:
' in de knel ' en ' in de put zitten' , je ' in het nauw gedreven ' voelen en
' in een doodlopend straatje terecht gekomen zijn ' ' de weg kwijt zijn '
Onze eigen gedachten ontketenen bij onszelf een koude, een lauwe of een warme
douche. Een warme douche is meestal heerlijk, een koude douche is hooguit nuttig
na de hete sauna en in de zomer tijdens een hittegolf.
De kracht van beeldspraak
Persoonlijk ' speel ' ik graag met beeldend taalgebruik. In mijn rol als therapeut
bespreek ik de beelden van mijn clienten met hen. Ik zoek ze op in het verhaal
waarmee ze bij mij op gesprek komen. Waar de beelden een belemmering
vertegenwoordigen, gebruiken we ze als beginbeelden van een filmpje waarvan
we samen het scenario schrijven. De ene keer werkt het om anders naar
dezelfde werkelijkheid te kunnen kijken. En blijkt dat er zich in iedere put een s
oort trap bevind; dat ieder dal ook een weg de berg weer op heeft of
dat beren op de weg graag terug gaan naarhet bos waar ze thuis horen.
Een andere keer maken we het scenario geschikt om nieuwe realistische
reactiepatronen te creeren en te oefenen in het dagelijks leven.
Beeldtaal is een prachtig instrument om je gedachten in goede banen te leiden,
de juiste paden te bewandelen en je te gaan voelen zoals je je graag zou
willen voelen. Dit spel met beeldtaal draagt bij aan de ontspannen sfeer
in het goede gesprek, zoals ik dat dagelijks met mijn clienten voer.
Wil je deze column gebruiken?
Dat is prima als je daarbij de volgende link vermeldt:
Columns van Lya Perfors Moderne Psychotherapie
Wil je reageren? Dat kan ook:
lya@therapieplan.nl