LICHT OP JE SCHADUW

We kennen onszelf
vanuit de manier waarop we ons leven vorm hebben gegeven en vanuit
de manier waarop we in het leven staan. We kennen onszelf door wat
we graag doen, maar ook door wat we juist niet graag doen en hoe we
dat laten merken. We kennen onszelf via de wijze waarop we in ons
levensonderhoud voorzien en in hoe belangrijk geld eigenlijk voor ons is.
En we kennen onszelf ook in de manier waarop we met anderen omgaan,
wat we daarin waarderen en afkeuren. En verder ook nog in de manier
waarop we ons laten inspireren, in de waarden die we aanhangen
en in wat we wel en niet geloven.

Maar kennen we ook onze schaduwkanten,
of herkennen we ze als we ze tegenkomen?
We zijn ons bewust van veel aspecten van onze persoonlijkheid, maar van
veel ook niet, want tegelijk met het ontstaan van het ego bouwen we ook
een schaduwkant op. Deze persoonlijke schaduw ontwikkelt zich op
natuurlijke wijze in ieder kind.

Het ontstaan van onze schaduwkanten
Toen we nog peuters waren blakerden we, zowel lichamelijk als psychisch,
van energie. We waren een logisch samenhangend geheel waarin alle
denkbare persoonlijkheidseigenschappen zonder uitzondering aanwezig
mochten zijn... tot het moment dat onze ouders ons lieten merken dat ze
niet alle delen even ' leuk ' vonden. Dan zeiden ze bijvoorbeeld
' doe toch eens rustig ' ' daar ben jij nog veel te klein voor ' ' grote jongens
huilen niet ' of ' daar hoef je niet boos om te worden '. En omdat de liefde
van onze ouders ons veel waard was, verborgen we al die delen in een
onzichtbare plunjezak. In de loop van de jaren werd die plunjezak zwaarder
en zwaarder, want niet alleen ouders, maar ook de juf op school, broertjes
en zusjes, de akela en de voetbaltrainer hielpen een handje bij het vullen
ervan. Ook in de puberteit gaan we door met van alles in onze plunjezak
stoppen. Alleen zijn het dan niet de volwassenen die ons gedrag be- en
veroordelen, maar de eigen leeftijdgenoten. Tegen de tijd dat we ons eigen
leven vorm gaan geven hebben we een aardige verzameling van ' wat we
niet willen zijn ' bij elkaar gesprokkeld.


Je persoonlijke plunjezak
kun je je voorstellen als een opgeborgen deel van je eigen vitaliteit en
levensenergie, die je op dit moment niet ter beschikking hebt. Als je
bijvoorbeeld denkt dat je je gevoelens niet kunt uiten, niet speels,
spontaan, creatief, sociaal voelend of initiatiefrijk bent, is de kans groot
dat je die allemaal in je plunjezak hebt opgeborgen. Lang niet al die
mogelijkheden en gevoelens, die we hebben weggestopt omdat we op
een zeker moment de liefde van iemand niet wilden verliezen, zijn ook
echt negatief. Ongetwijfeld zitten er onhandigheden, onhebbelijkheden
en neurotische trekjes tussen. Maar je kunt ook onontwikkelde kwaliteiten,
ja zelfs talenten en gaven in je plunjezak vinden.

Reden genoeg om enige nieuwsgierigheid wakker te maken ...
Als je je de totale persoonlijkheid voorstelt als een bal, zoals de zon
of de maan, dan snap je dat je die niet op hetzelfde moment van alle
kanten kunt bekijken. Dat er een deel in de schaduw is wordt daarmee
zomaar logisch. Onze schaduw is een deel van ons en hoort erbij ook al
valt het buiten ons directe gezichtsveld. Als we iets niet kunnen zien wil
dat immers niet zeggen dat het er ook niet is.

Onze schaduwkanten nemen we vooral indirect waar, bijvoorbeeld
door signalen van buitenaf.
Als je een felle reactie op het gedrag van een ander of een groep
mensen in je op voelt komen in de vorm van een intens gevoel van
afkeer, verontwaardiging, irritatie, bewondering en dergelijke, dan zou dat
best eens een signaal van je schaduw kunnen zijn.

Die signalen kun je serieus nemen en bij jezelf onderzoeken.
Wat je in een ander ziet is normaal gesproken namelijk gewoon informatie,
zonder lading. Als het een sterk gevoel bij je oproept fungeert de ander op
dat moment voor jou als een soort spiegel. Je kunt die signalen gebruiken
om communicatie met jezelf op gang te brengen en te herstellen.
Je leert jezelf op een andere manier kennen doordat je aandacht besteedt
aan wat je diep van binnen over jezelf denkt, hoe je jezelf ervaart en
beoordeelt.

Hierin ligt een kans
om je verborgen eigenschappen, gevoelens en vermogens weer toe te laten
en te accepteren als delen van jezelf, zodat je er weer over kunt beschikken.
Het gevolg kan bijvoorbeeld zijn dat je minder snel in de stress schiet, vrijer
omgaat met anderen en je zelfvertrouwen terug vindt. Licht brengen op je
eigen schaduw helpt je dus aan energie en het vergroot je vitaliteit en
daarmee ook je levenslust!



Wil je deze column gebruiken?
Dat is prima als je daarbij de volgende link vermeldt:
Columns van Lya Perfors Moderne Psychotherapie

Wil je reageren? Dat kan ook:
lya@therapieplan.nl